Ideologia polityczna nie pozostaje bez wpływu na rozwój nowych technologii, a technologie mogą być narzędziem w osiąganiu celów politycznych – to główny wniosek z badań naukowych przeprowadzonych przez kierownika Katedry Studiów Europejskich i prorektora naszej uczelni dr. hab. Krzysztofa Wasilewskiego, profesora PK.

Celem badań było ustalenie, czy ideologia polityczna wpływa na to, jak postrzegany jest Internet i – szerzej – rozwój technologiczny.

- Chodziło o sprawdzenie, czy np. konserwatyści rzeczywiście traktują Internet jako zagrożenie dla porządku moralnego i dla tradycyjnego modelu rodziny. Czy liberałowie postrzegają Internet jako możliwość rozwoju gospodarczego, ale też jako szansę na rozwój demokracji? – wyjaśnia naukowiec. – Wreszcie, jak do nowych technologii podchodzą osoby o poglądach lewicowych.

Odpowiedzi na tak postawione pytania profesor Wasilewski szukał analizując i porównując zawartość polskich i amerykańskich tygodników i miesięczników. Uznał bowiem, że czasopisma społeczno-polityczne, mając określony profil polityczny, są wyrazicielem poglądów określonych grup społecznych, ale też w pewien sposób te poglądy kształtują.

Swoje badania prowadził w ramach projektu pt. „Między utopią a dystopią. Ideologiczne ramy prasowego dyskursu o Internecie na przykładzie wybranych amerykańskich i polskich czasopism społeczno-politycznych”. Realizację projektu wsparło Narodowe Centrum Nauki w ramach konkursu Miniatura.

Autor przez miesiąc prowadził kwerendę w John F. Kennedy Institute for North American Studies – Instytucie Studiów Amerykańskich przy Uniwersytecie Berlińskim. – To jednostka naukowa, która dysponuje największymi w Europie zbiorami dotyczącymi Ameryki Północnej. Dostęp do różnorodnych czasopism amerykańskich jest tam najszerszy – tłumaczy, dodając, że brał też udział w pracach zespołu politologów i historyków. – W tym gronie omawiałem założenia mojego projektu, ale też zbierałem uwagi do mojej pracy.

Badania potwierdziły: wizerunek Internetu w poszczególnych czasopismach różni się między sobą. Inaczej przy tym Internet traktują pisma polskie niż pisma wydawane w USA (ten kraj jest prekursorem w rewolucji cyfrowej, jest siedzibą czołowych firm – Google, Apple czy Facebook).

Bezpośrednim rezultatem badań jest artykuł opublikowany w amerykańskim czasopiśmie „First Monday”. – Projekt udowodnił, że nowe technologie nie są neutralne politycznie. I to jest efekt pośredni badań – wyjaśnia naukowiec. – Rewolucja cyfrowa nie toczy się sama. Jej kierunek zawsze wyznacza pewna ideologia.

Technologie internetowe mogą być przy tym sposobem osiągania celów politycznych. Potwierdzeniem jest szerzenie się fake newsów, czy też takie zjawiska polityczne jak brexit albo rezultaty wyborów politycznych w różnych krajach, które najprawdopodobniej byłyby inne, gdyby media społecznościowe nie rozwinęły się w takim stopniu.

- Dostęp do nowych technologii przynosi czasem zupełnie dramatyczne skutki. Tak było np. w Mjanmie, gdzie rząd przez mowę nienawiści szerzoną na Facebooku sprowokował masowe mordy i wyrzucenie poza granice kraju ponad pół miliona ludzi – tłumaczy prof. Wasilewski. - Mamy oczywiście i pozytywne aspekty popularności nowych technologii. Dzięki internetowi, mediom społecznościowym ludzie mogą w większym stopniu korzystać z mechanizmów demokracji. Mogą – bez pośrednika, jakim są media tradycyjne - zabrać głos w debacie publicznej.

Wydarzenia ostatnich miesięcy pokazują także, jak media społecznościowe wpływają na życie Polaków. Tak jest w odniesieniu do pandemii - w Internecie szerzą się liczne teorie spiskowe dotyczące koronawirusa czy też raczej jego braku. Dostęp do aplikacji, które mają pomóc w unikaniu kontaktu z osobami zakażonymi koronawirusem także pokazuje jak wielką rolę odgrywa technologia.

- Ideologia polityczna nie pozostaje bez wpływu na rozwój nowych technologii, a technologie mogą być narzędziem w osiąganiu celów politycznych – to główny wniosek z badań naukowych przeprowadzonych przez kierownika Katedry Studiów Europejskich i prorektora naszej uczelni dr. hab. Krzysztofa Wasilewskiego, profesora PK.